حقایق تاریخ پهلوی از دیدگاه امام خمینی(ره)

امام خمینی(ره)، بیان وقایع و سرگذشت ملت را ضروری می‌دانست و باور داشت همواره در هر عصری باید تاریخ‌نگاران و مورخانی امین، تجربه‌ها و داده‌های تاریخی آن دوران را بیان کنند؛ زیرا اگر تاریخ به‌درستی ثبت نشود یا ناقص ثبت شود، نسل‌های آینده در بازشناسی و بازیابی هویت و فرهنگ خود، به مشکلات فراوانی برخواهند خورد؛ چنانچه فرمودند:
آنچه را امروز براى ما روشن و واضح است براى نسل‌هاى آینده مبهم مى‌‏باشد؛ و تاریخ، روشنگر نسل‌هاى آینده است و امروز قلم‌هاى مسموم درصدد تحریف واقعیات هستند، باید نویسندگان امین این قلم‌ها را بشکنند.^[1]
امام راحل(ره) در سخنرانی‌ها و نوشته‌های خود معمولاً برای تبیین مطالب و پیام‌های خود از روایت‌های تاریخی استفاده می‌کردند و به مطالعه مستمر آثار تاریخی و الگوگیری و عبرت‌‌پذیری از آنها می‌پرداختند. ایشان بار‌ها مسلمانان و دولت‌های اسلامی را به عبرت‌گرفتن از تجربه‌های عصر استعمار و انحطاط و نیز سقوط سلطنت پهلوی فرا می‌خواندند:
تاریخ باید سرمشق ما باشد و ما وقتى که تاریخ را نگاه مى‏‌کنیم، تحولاتى که پیدا شده است در اسلام و در مسلمین، هرجا که ... مردم و مسلمین به قوّت ایمان حرکت مى‏‌کردند، نصر با آنها همراه بوده است. و هروقت براى رسیدن به آمال دنیایى بوده است، نصر از آنها فرار مى‏‌کرده است.^[2]
امام خمینی(ره) همچنین اهتمام ویژه‌ای به سرگذشت مردم و کشور در عصر پهلوی داشت و در مناسبت‌های مختلف می‌کوشید گوشه‌هایی از آن دوران را برای مردم بیان کند؛ اما هدف ایشان از بیان وقایع آن دوران تنها ذکر سرگذشت کشور نبود، بلکه در نظر داشت مصیبت‌های آن دوران را برای مردم بیان کند. ایشان در این‌باره می‌فرمایند: «ما در طول پنجاه سال سلطنت سیاه پهلوى مصیبت‌هایى دیدیم، ما دیدیم و شما بعضی‌تان شنیدید»^[3] تا به این ترتیب برای کسانی که مسائل آن دوران را از یاد برده‌اند، یادآوری شود^[4] و جوانان نیز تصور درستی از آن دوران به دست بیاورند. از سوی دیگر وقایع دوران پهلوی به‌مثابۀ یک تجربه زیسته برای امام خمینی(ره) بود که بیان آن به تقویت حافظه جمعی مردم کمک می‌کرد. ایشان در این‌باره فرمودند:
شما مى‌دانید که در ظرف پنجاه‌و‌چند سال در ایران چه گذشت. مسلماً همه شما شاهد نبودید، از باب اینکه جوان هستید اغلب؛ لکن من از همان زمان، از کودتاى رضا‌خان تا امروز، شاهد همه مسائل بوده‌ام.^[5]
 
[1]. سیدروح‌الله موسوی خمینی، صحیفه امام، ج 3، ص 434.
[2]. همان، ج 7، ص 67.
[3]. همان، ج 18، ص 319.
[4]. همان، ج 8، ص 292-293.
[5]. همان، ج 7، ص 249.