هر فرهنگ و آیینی، با گذشت زمان، از برخی دگرگونی‌های اجتماعی و اعتقادی اثر می‌پذیرد و در صورت بی‌توجهی به این روند، از هدف اصلی منحرف شده، به‌اصطلاح، دچار «آسیب» می‌گردد. امام على7 می‌فرماید: «لِکُلِّ شَیءٍ آفَةٌ؛[1] هر چیزى را آفتى است.» آیین عزاداری نیز از این حکم مستثنا نیست. با توجه به جایگاه بلند و اهمیت عزاداری امام حسین7، لازم است از آن به‌خوبی محافظت شود؛ زیرا کسی که بدون توجه به بحث آسیب‌ها، وارد عمل می‌شود، همچون باغبانی می‌ماند که بدون توجه به آفت‌ها، دست به کشت‌وکار می‌زند. بدیهی است که این نوع کشت‌وکار، ثمره مطلوبی برای او نخواهد داشت. در اهمیت این مسئله، همین بس که علی7 می‌فرماید: «هرکس آفت چیزی را نشناسد، قادر به خودداری و پیشگیری از آن نیست.»[2]
این نوشتار، طیّ دو محور کلی، به تبیین آسیب‌شناسی عزاداری اختصاص یافته است.
)