وضعیت تحولات جمعیت در جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

* کارشناس تحولات جمعیت و نویسنده مجموعه «جنگ جهانی جمعیت».

10.22081/rt.2020.68594

چکیده

در عصر کنونی، جمعیت در همه ابعاد کمی و کیفی از تعیین‌کننده‌ترین و استراتژیک‌ترین مؤلفه‌های راهبردی اقتدار و استمرار تمدنی است. از این رو امروزه در بیش از 55 درصد کشورهای جهان، سیاست‌های جامع و کاملی برای افزایش جمعیت و تکثیر موالید در حال اجراست و در حدود 65 درصد کشورهای جهان، برنامه‌های هدفمندی برای حفظ اقتدار درونی جمعیت و تداوم جمعیت پایدار وجود دارد.
جمعیت و تحولات کمی و کیفی آن و تأثیرات متقابل آن در مؤلفه‌های تشکیل، اقتدار و بقای تمدن‌های بشری از دیرباز مورد توجه نخبگان و حاکمان بوده است. بسیاری از نظریه‌پردازان در طول تاریخ، جمعیت را مهم‌ترین مؤلفه اقتدار اجتماعی و نیروی محرکه جوامع بشری می‌دانند. ادیان آسمانی، فِرَق، نِحَل و مکاتب بشری نیز در باب تحولات جمعیتی جوامع بشری، واجد راهبرد و نگاه کلان بلندمدت بوده‌اند که آموزه‌های مشوق ازدواج، فرزندآوری و تکثیر نسل در شریعت نورانی اسلام نیز گویای همین دیدگاه راهبردی است. تحولات کمی و کیفی در عصر کنونی و مطالعات تمدنی، گویای این واقعیت است که تحولات جمعیت به عنوان یک پیشران قدرتمند اجتماعی، به شکل جامع و تخصصی مورد مداقه قرار گرفته است.