میهمانی و میهمانداری، از رسوم و سنتهای کهن و پسندیده بشری است که در برخی مناسبتهای زندگی مانند ازدواج و تولد نوزاد، سنت ثابت و مسلم اسلامی نیز میباشد. اسلام برای اموری مانند خرید و ساخت خانه و بازگشت از سفر حج نیز به برگزاری میهمانی توصیه کرده است. این امر به طور کلی در اسلام مطلوب است و با عبارات مختلفی به آن، ترغیب شده است. رسولخدا9 فرمود: «وقتی میهمان از راه میرسد و بر گروهی فرود میآید، روزیاش با او از آسمان فرود میآید و هنگامی که چیزی میخورَد، خداوند گناهان آن گروه را به سبب نزول میهمان بر آنان میآمرزد». اسلام وظایف و آدابی را برای میزبان و میهمان معین کرده است که رعایت آن، پیوند دوستان و آشنایان و خویشاوندان را تقویت میکند، زنگ کینه و کدورت و دورنگی را از دلهایشان میزداید و از فشارها و بیماریهای روانی و جسمی آنان میکاهد. میهمانی، فرصتی مغتنم برای همیاری و همکاری در کارهای خیر، تبادل تجارب و اطلاعات علمی و دینی و تکریم شعائر الهی است. حال اگر وظایف و آداب اسلامی جای خود را به تشریفات و تجملات و تکلفات زائد و دست و پاگیر بدهد، نتیجهای جز کاهش روابط و رفت و آمدهای خویشاوندی و دوستانه و افزایش تنشها نخواهد داشت. امروزه شاهد بیرغبتی به این سنت نیکوی انسانی و اسلامی هستیم که از آفات مهم اخلاقی در زمان حال شمرده میشود. در این مقاله به مهمترین وظایف و آداب میزبان و میهمان میپردازیم.