جنگ ترکیبی دشمن علیه امنیت سیاسی و راهکارهای قرآنی مقابله با آن

امروزه جمهوری اسلامی ایران با پیچیده‌ترین شکل تهدیدات تحت عنوان جنگ هیبریدی یا همان جنگ ترکیبی مواجه است. این پدیده که تلفیقی از تهدیدات نظامی، سایبری، اقتصادی، روانی و اطلاعاتی است، اساس امنیت سیاسی کشور را نشانه رفته است. پرسش این است که چگونه می‌توان با الهام از مفاهیم و راهبردهای قرآنی، الگویی بومی برای ارتقای امنیت ایران در برابر جنگ ترکیبی طراحی کرد.
قرن بیست‌و‌یکم شاهد تحولات شگرفی در عرصه منازعات بین‌المللی بوده است. اگرچه جنگ‌های کلاسیک همچنان محتمل‌اند، اما شکل بیشتر تهدیدها به سمت جنگ‌های نامتقارن، پیچیده و چندبعدی موسوم به «جنگ ترکیبی»^[1] حرکت کرده است. این نوع جنگ با به‌کار‌گیری هم‌زمان و هماهنگ ابزار‌های نظامی، غیرنظامی، متعارف و نامتعارف، مرز بین جنگ و صلح را مخدوش می‌کند و هدف نهایی آن نه فقط شکست نظامی بلکه تسلیم سیاسی، فروپاشی داخلی و تغییر رفتار نظام حاکم بوده است.
جمهوری اسلامی ایران به دلیل موقعیت راهبردی، ایدئولوژی مستقل و نقش‌آفرینی فعال، همواره در کانون تهدیدهای دشمنان قرار داشته است. این تهدیدها در سال‌های اخیر ماهیت ترکیبی به خود گرفته‌اند؛ از تحریم‌های همه‌جانبۀ اقتصادی و حملات سایبری تا جنگ روانی گسترده از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی و دامن‌زدن به اغتشاشات داخلی. مقابله مؤثر با این پدیده چندوجهی، مستلزم تدوین استراتژی‌هایی است که افزون بر بهره‌گیری از ابزارهای مدرن، ریشه در فرهنگ، اعتقادات و باورهای بومی جامعه داشته باشد.
با پذیرش این فرض که آموزه‌های قرآنی در جایگاه مهم‌ترین منبع معرفتی بشر، دربرگیرندۀ بینش‌های استراتژیک برای مدیریت بحران و اداره جامعه هستند، مطالعات میان‌رشته‌ای میان علوم سیاسی، امنیتی و تفسیر قرآن کریم، در مقام پاسخ‌گویی به این پرسش است که مؤلفه‌های اصلی جنگ ترکیبی علیه ایران کدام‌اند؟ و چگونه می‌توان با الهام از قرآن، راهبرد‌هایی برای خنثی‌سازی آنها تدوین کرد؟
[1] .Hybrid Warfare.