امام رضا علیه‌السلام و ترویج فرهنگ گفتگو؛ راهبردی برای کاهش تنش‌های اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار پژوهشکده تاریخ و سیره اهل‌‌بیت(ع)، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

10.22081/rt.2025.72522.1500

چکیده

گفتگو با مخالفان، راهبردی مهم در کاهش تنش‌های اجتماعی شناخته شده است؛ به همین دلیل در سیره معصومان نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود. این مهم در سیره امام رضا(ع) نیز از فراوانی خاصی برخوردار است. نوشتار حاضر بر آن است تا ضمن بررسی این موضوع در سیره رضوی(ع)، به این پرسش پاسخ دهد که گفتگو با گروه‌های مختلف چه جایگاهی در سیره امام رضا(ع) داشت؟ و چه راهکارهایی در گفتگوهای آن حضرت به کار رفته است؟ در پاسخ، این فرضیه مطرح می‌شود که امام رضا(ع) ضمن توجه به گفتگوهای درون‌دینی مانند گفتگو با برخی سران و پیروان واقفیه و نیز متکلمان بعضی از فرقه‌های اسلامی مانند سلیمان مروزی و گفتگوهای برون‌دینی (بین‌الأدیانی) مانند گفتگو با رأس‌الجالوت و جاثلیق و عمران صابئی، از راهکارهایی مانند تکریم و مهرورزی، دوری از تعصب، رعایت حقوق برابر و احترام به دیدگاه دیگران بهره برده‌اند و از این روش برای کاهش تنش‌های اجتماعی استفاده می‌کردند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات