1
سطح سه حوزه علمیه قم و دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث
2
سطح سه حوزه علمیه قم
10.22081/rt.2025.71816.1488
چکیده
در سپیده‌دم تاریخ اسلام، واقعه عاشورا در جایگاه حماسه‌ای بی‌نظیر، عمیق‌ترین مفاهیم عبادی را به بشر عرضه کرد. در این میان، نماز محوری‌ترین عنصر مقاومت در مکتب حسینی بود که تجلی‌گاه عالی‌ترین معارف الهی شد. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استناد به منابع معتبر، به بررسی جایگاه نماز در سه مرحله پیش، حین و پس از واقعه عاشورا می‌پردازد. در بخش پیش از عاشورا، تربیت یاران بر محور نماز و مناجات تحلیل شده است و ادب عبادی حر بن یزید ریاحی برای نمونه بررسی می‌شود. در بخش حین واقعه، سه محور اصلی مطالعه شده است: درخواست مهلت یک شب امام برای نماز در شب عاشورا، فداکاری سعید بن عبدالله در حفاظت از نماز ظهر عاشورا. در بخش پس از واقعه، تداوم فرهنگ نماز عاشورایی در زیارت‌نامه‌ها و ارائه چند راهکار عملی برای عاشقی مورد توجه قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد نماز در مکتب حسینی از سطح یک تکلیف شرعی فراتر رفته و در جایگاه ستون مقاومت و میراث جاویدان نهضت عاشورا مطرح شده است. این نوشتار نتیجه می‌گیرد که زیارت واقعی امام حسین(ع) مستلزم الگوگیری از سیره عبادی ایشان در زمینه نماز است.
)