پای بندی به اصول انسانی و اخلاقی در قیام عاشورا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد سطح عالی حوزه علمیه قم و مبلغ نخبه دفتر تبلیغات اسلامی

10.22081/rt.2024.69287.1418

چکیده

حماسۀ عاشورا، صحنۀ تقابل انسانیت و اخلاق و ضداخلاق است. همان‌گونه که امام حسین(ع) و یاران گرامی‌اش معلمان اخلاق و اسوه‌های انسانیت هستند و به تمام اصول اخلاقی و انسانی به تمام معنا متعهدند، دشمنان‌شان هم در جنایت و حیوانیت و سبعیت گوی سبقت را از اقران ربوده‌اند. در یک کلام می‌توان گفت عاشورا، بهترین جلوه‌گاه خوبی‌ها و بدی‌هاست. در اردوگاه امام حسین(ع)، عصاره انسان‌های وارسته و بندگان صالح الهی جمع‌اند و در اردوگاه یزیدیان، تمام افراد خودفروخته و شیطان‌صفت صف کشیده‌اند. حضرت سیدالشهدا(ع) در ستایش از یاران خود فرمود: «فَإِنّی لا أعلَمُ لی أصحاباً أوفى‌ ولا خَیراً مِن أصحابی»؛[1] نیز در معرفی یزیدیان در زیارت اربعین می‌خوانیم: «و قَدْ تَوازَرَ عَلَیْهِ مَنْ غَرَّتْهُ الدُّنْیا وَ شَرى آخِرَتَهُ بِالثَّمَنِ الاَوْکَسِ؛ و همدست شدند علیه آن حضرت، کسانی که دنیا فریب‌شان داد و فروختند آخرت‌شان را به بهای اندک و ناچیز».
سیاست‌مداران در حرکت‌های سیاسی به طور معمول برای افزودن به هواداران خود از ابزارهای مختلف استفاده می‌کنند تا بهره‌برداری‌های سیاسی کنند؛ اما امام حسین(ع) در حماسه عاشورا - با اینکه به‌شدت به نیروی انسانی نیاز داشتند - هرگز برای پیشبرد اهدافش ذره‌ای از اصول اخلاقی و موازین انسانی عدول نکرد؛ حتی بارها مخالفان و دشمنان سرسخت خود را به سوی رشد و هدایت و کرامت دعوت می‌کند و آنها را هم به پایبندی به اصول اخلاقی ترغیب می‌فرمود: «فَإِنْ تُجِیبُوا دَعْوَتِی وَ تُطِیعُوا أَمْرِی أَهْدِکُمْ سَبِیلَ الرَّشادِ؛[2] اگر به سخنم گوش دهید و از فرمانم اطاعت کنید، شما را به راه رشد و کمال راهنمایی خواهم کرد».




نازم آن آموزگارى را که در یک نصف روز


 




 


دانش‌آموزان عالم را چنین دانا کند




ابتدا قانون آزادى نویسد در جهان

 


 

بعد از آن با خون هفتاد‌و‌دو تن امضا کند






نقد هستى داد و هستى جهان یک‌جا خرید


 



 

عاشق آن باشد که چون سودا کند، یک‌جا کند




عقل مات آمد ز دانشگاه سیّار حسین


 









کاین چنین غوغا به‌پا در صحنه دنیا کند




 
[1]. ابن‌نما حلی، مثیر الاحزان، ص 52.
[2]. همان، ص 27.

کلیدواژه‌ها

موضوعات