آموزۀ مهدویت در آینۀ زیارت جامعۀ کبیره

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

نویسنده و پژوهشگر

10.22081/rt.2023.67913.1373

چکیده

زیارت «جامعۀ کبیره» از معتبرترین زیارت‌نامه‌هایی است که مورد توجه علمای بزرگ بوده و شرح‌های بسیاری بر آن تا کنون نگاشته شده است؛ ازجمله فقیه حکیم آیت‌الله العظمی جوادی آملی شرح مبسوطی با عنوان ادب فنای مقربان بر آن نوشته است. مسئله مهدویت در این زیارت‌نامه مورد توجه خاصی قرار گرفته است؛ چون آموزۀ مهدویت از مسائل حیاتی جامعه اسلامی است که از زمان پیامبر(ص) مطرح بوده و بر زنده نگه‌داشتن آن تأکید شده است. اهل‌بیت(ع) هر کدام متناسب با شرایط این مسئله را مطرح و بیان کرده‌اند. دوران امام هادی و امام حسن عسکری(ع) شرایط سیاسی خاصی در این‌باره داشته است؛ چراکه حکومت به‌شدّت مسائل مهدویت و حتی تولد حضرت مهدی(عج) را پیگیری می‌کرد و تحت نظر داشت. امام هادی(ع) از فرصت‌ها استفاده کردند و اصل امامت به‌ویژه آموزۀ مهدویت را در پوشش دعا و زیارت‌نامه نه‌تنها زنده نگه داشتند، بلکه نکته‌های بنیادین امام‌شناسی و مهدی‌شناسی را ثبت کرده‌اند. در زیارت «جامعۀ کبیره» که متین‌ترین و جامع‌ترین متون زیارتی است، مسئله مهدویت و به‌ویژه دوران ظهور حضرت مهدی(عج) و رهاورد حکومت عدل‌گستر او مورد توجه خاص قرار گرفته است. در این نوشتار به چند نمونه از ویژگی‌های حضرت مهدی(عج) در این زیارت‌نامه اشاره می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات