اخلاق در اسلام جایگاه ویژهای دارد. به کمال رساندن ارزشهاى اخلاقى، از اهداف عمدة بعثت پیامبر خاتم(ص) است، چنانکه فرمود: اِنّى بُعِثْتُ لاُتَمِّمَ مَکارِمَ الاَخْلاقِ.
رشد اخلاقى و عادت کردن به رعایت ارزشهای الهی و متصف شدن انسان به خصال متعالى، بخشى مهم از رسالت پیامبر و امامان است.
بهترین راه آموزش اخلاق چیست و معلم نمونة اخلاق کیست؟ معصوم بهترین معلم و آموزش عملی در کنار تعلیمات گفتاری بهترین روش تدریس اخلاق. امامان معصوم اسوهاند و مظهر شایستهترین خصلتهاى انسانى و خداپسند.
حسین(ع) امام معصومی است که حتی در جریان قیام علیه ظلم، اصول اخلاقی را در برابر دشمن زیر پا نگذاشت و عاشورای او با همه ابعادی که دارد، جلوهگاه خلق و خوى متعالی و مکارم اخلاق است.
رفتارها و سخنان امام حسین(ع) و خانواده و یاران او در جریان نهضت، و خُلق و خویى که از حماسه سازان عاشورا تاریخ گزارش کرده، منبع ارزشمندى براى آموزش اخلاق و الگوگیرى در زمینه خودسازى، سلوک اجتماعى، تربیت دینى و کرامت انسانى است.
صفات ارزشمندی چون عاطفه، دلسوزی، مهرورزی، حیا، عفت، صبورى، ایثار، جوانمردى، وفا، توکل، خداجویى، همدردى وبزرگوارى و... جلوهایی از اخلاق متعالی عاشوراییان است. در سراسر نهضت جاویدان حسینی، میتوان جلوههاى اخلاق را دید.
در این مقال، چند نکته از خُلق و خوی حسین(ع) و همران او را یادآور میشویم.