امروزه و در شرایطی که دشمنان اسلام از هر فرصتی برای اختلاف‌افکنی در میان مسلمانان استفاده میکنند، همگرایی و اتحاد جوامع اسلامی ضرورتی دوچندان یافته است و لازم است که هر مسلمانِ معتقد و علاقمند به عزت مؤمنین، به آن توجه کند و در راه تحقق اتحاد مسلمانان بکوشد. یکی از اقدامات مؤثر در این زمینه شناسایی نمادهای وحدتبخش ملل مسلمان و اتخاذ سازوکارهای بهره‌گیری هرچه بهتر و بیشتر از آن‌ها برای تقویت اتحاد و همگرایی میان پیروان مذاهب اسلامی است. تردیدی نیست که این رویکرد ضمن قطع دست دشمنان از کشورهای اسلامی، زمینه‌ساز عزّت و سربلندی مسلمانان، در سایه شکوفایی دوباره فرهنگ و تمدن اسلامی خواهد شد.
در این میان، آن دسته از شعائر دینی که در قالب برپایی اجتماعات بزرگ انجام می‌شود، راهکاری مدبرانه است که از همان ابتدا، همبستگیِ پرشکوه مسلمان را به نمایش گذاشته است. اینک نیز می‌توان از ظرفیت بالای شعائری مانند مراسم حج، نماز جمعه، نماز جماعت و راهپیمایی پرشور اربعین حسینی بهره برد تا مسلمانان ـ از هر مذهب و نحله‌ای که هستند ـ به‌رغم خواست قدرتهای استکباری، در رفع گرفتاری‌های هم بکوشند و به جای تعصبات قومی، مذهبی، نژادی و ملی، به امت اسلام بیندیشند و مصداق این کلام نورانی رسول گرامی اسلام باشند: مَثَلُ المُؤْمِنینَ فی تَوَادِّهِمْ وتَرَاحُمِهِمْ وَتَعَاطُفِهِمْ، مَثَلُ الجَسَدِ إِذَا اشْتَکَى مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ الجَسَدِ بِالسَّهَرِ والحُمَّى:[1] مَثَل مؤمنان در پیوند و دوستی و محبت و رحمت به هم [و اهمیت دادن به سرنوشت یکدیگر]، مَثَل یک پیکر زنده است که اگر جزئی از آن به درد آید، سایر اجزایش، با بیداری و رنج با آن همدردی میکنند.
و چرا چنین نباشد، درحالی‌که عوامل وحدتبخش میان مسلمین فراوانند و «وحدت اسلامی» ریشه در مبانی و اصولی چون اصل توحید، اصل نبوت، اصل معاد و کلیات احکام شرعی دارد که بر پایه آن‌ها، همگرایی و اتحاد مسلمین در عصر رسول اکرم(ص) در حد اعلای خود ظهور یافت و هنوز هم می‌توان به احیای آن امیدوار بود.
[1]. مسلم بن الحجاج نیشابوری؛ صحیح مسلم؛ ج 4، ص 1999.
)