روشنفکران ایام ماقبل فروپاشی، غالباً افسران ارتش بودند زیرا در آن موقع آموزش فرهنگ نو مختص مدارس نظامی بود. در عین حال، مسافرت به اروپا چه در میان افسران روشنفکر جوان که برای تعلیم بدان سامان فرستاده می‌شدند و چه در بین روشنفکرانی که از شر شهربانی سلطان به غرب فرار می‌کردند، متداول گردید. در نتیجه افرادی که به علت تربیت یا مسافرت به خارج میرفتند با دیدن پیشرفت اروپاییان، ناراضی و سرخورده می‌شدند
)