اسلام برای رساندن انسان به سعادت و کمال، در همۀ زمینههای مادی و معنوی برنامههای جامعی دارد. اسلام هندسه اخلاق آدمی را به دقیقترین و زیباترین شکل ترسیم نموده و پیروان خویش را به آراستن به ارزشهای والای اخلاقی فرا خوانده است. در هندسه اخلاقی اسلام، تواضع جایگاه ویژهای دارد.
ریشه تواضع، «وضع» است؛ به معنای خویش را کوچک نشاندادن؛ در مقابل «تکبر» که بزرگدانستن خود است. باید توجه داشت که مفهوم تواضع به معنای کوچکیکردن و به دیگران ارجنهادن است؛ نه آنکه خوارکردن خود و زیر بار ذلترفتن باشد؛ بنابراین تواضع آن است که انسان خود را از کسانی که در جاه و مقام از او پایینترند، برتر نداند و نیز به معنای افتادگی آمده است که آدمی خود را از دیگران بالاتر نبیند.