از نگاه دین، «ایمان»، «عبادت» و «عزت و کرامت نفس»، بدون حلم و شکیبایی، قوام و دوام نیابد و تعلیم و تربیت و تبلیغ دین، بدون آن میسّر نشود. از این منظر، جایگاه حلم به قدری رفیع است که امام رضا میفرماید: تا انسان به «حلم و بردباری» نرسد، از عبادتکنندگان شمرده نمیشود. از نگاه جامعهشناسی، حلم و بردباری، حافظ سلامت و امنیت جانی، مالی، حیثیتی، اخلاقی، فکری و روانی خانواده و جامعه است و فقدان آن، سبب انواع ناهنجاریهاست. ناهنجاریهای زندگی زناشویی، افزایش آمار طلاق، وجود درگیریهای اجتماعی و رسانهای افراد حقیقی و حقوقی نسبت به یکدیگر، پیدایش فتنههای سیاسی و اجتماعی، گسترش جرم و جنایت و نیز فزونی زندان و زندانیان در هر جامعهای، نشاندهنده ضعف «تدیّن، تحلُّم و عقلانیت» در آن جامعه است. در این نوشتار، ضمن اشاره به مفهوم و اهمیت حلم و بردباری در دین، راهکارها و عوامل دستیابی به این فضیلت ارزشمند اخلاقی را یادآور میشویم.