معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قمفصلنامه ره توشه2821-27971420210219امام علی(ع) نماد مهربانی5146966410.22081/rt.2021.69664FAمسعودحکیمیاندانشجوی دکترای علوم و معارف نهجالبلاغهJournal Article20210316قرآن کریم، خداوند متعال را مظهر مهر و محبت معرفی نموده و با الفاظ «رحمان» و «رحیم» توصیف کرده است. خداوند، به وجود آورنده مهر و محبت است؛ زیرا خطاب به حضرت موسی(ع) فرمود: «<strong>وَ أَلْقَیْتُ عَلَیْکَ مَحَبَّةً مِنِّی</strong>؛<sup><sup>[1]</sup></sup> و من محبتى از خودم بر تو افکندم». امیرمؤمنان علی(ع) به نقل از رسولخدا(ص) فرموده است: «<strong>إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ رَحِیمٌ یُحِبُّ کُلَّ رَحِیمٍ</strong>؛<sup><sup>[2]</sup></sup> خداوند عزّوجل، مهربان است و هر مهربانی را دوست دارد».<br />مهربانی، اکسیری است که در فطرت همه موجودات جهان وجود دارد و همه موجودات، بهویژه انسان تشنۀ مهر و محبت هستند. مهربانی به دلها حیات میبخشد و استعدادهای انسانی را شکوفا میکند. مهربانی و محبت، ریشۀ تمام اخلاقهای نیک است که در پرتو آن میتوان احساسات و عواطف انسانی را در جامعه رشد و به واسطه آن، انسانهای شایسته را پرورش داد. نتیجه گسترش این صفت اخلاقی در کانون پر مهر خانواده و جامعه، به وجود آمدن جامعهای شاد و بانشاطی است که فرزندان در آن احساس محرومیت نمیکنند. افراد چنین جامعهای، خوشبین، خوشقلب و با اعتماد به نفس، خیرخواه و انساندوست هستند؛ چراکه طعم شیرین محبت را چشیدهاند و میکوشند تا این آب حیات را به دیگران نیز بچشانند و با مردم چنان رفتار کنند که با آنان رفتار شده است؛ چنانکه امام علی(ع) در سفارشی به نوف بِکالی فرمود: «<strong>یَا نَوْفُ! اِرْحَمْ تُرْحَم</strong>؛<sup><sup>[3]</sup></sup> ای نوف! مهربانی کن تا مهربانی ببینی». حال با توجه به اینکه مهر و محبت لازمۀ زندگی انسانی است، این سؤال مطرح میشود که به چه کسانی باید محبت کرد و این محبت چگونه باید ارائه شود؟ در این مقاله با واکاوی سیره و روش امیرمؤمنان علی(ع)، تعالیم الهی آن حضرت را درباره مهر و محبت بررسی میکنیم.<br />[1]. طه: 39.<br />[2]. محمد بن حسن حرعاملی؛ <em>وسائل الشیعة</em>؛ ج 12، ص 216.<br />[3]. محمد بن علی صدوق؛ <em>الأمالی؛</em> ص 209.معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قمفصلنامه ره توشه2821-27971420210219درآمدی بر فعالیتهای فرهنگی امام هادی(ع)15246966510.22081/rt.2021.69665FAمصطفیآزادیاندانشآموخته حوزه علمیه و دکترای ادیان و عرفانJournal Article20210316امروزه اهمیت و ضرورتِ انجام فعالیتهای فرهنگی بر احدی پوشیده نیست. رسیدن به این امر مهم، نیازمند حرکتی جهادی و انقلابی است. اصلاح جامعه، بدون اصلاح فرهنگ آن میسر نخواهد بود؛ زیرا فرهنگ همانند روحی است که جامعه را به حرکت وا میدارد و به فعالیتهای آن جهت میبخشد. فرهنگ به مجموعهای از اعتقادات، باورها و ارزشهای اخلاقی گفته میشود که ریشه در دین اسلام و مکتب تشیع دارد و زمینهساز اعمال و رفتارهای فردی و جمعی میشود. فعالیتهای فرهنگی، همان تلاشهایی است که برای تبیین، تبلیغ و ترویج فرهنگ اسلامی صورت میگیرد. برای کامیابی در رسیدن به اهداف فرهنگی، شناخت دین و راهنمایان صادق آن، یعنی پیامبر اعظم(ص) و ائمه اطهار(ع) و روشهای فعالیتهای فرهنگی آنان، امری شایسته و بایسته است. اگر چه دامنۀ فعالیتهای فرهنگی عصر حاضر نسبت به آن عصر بسیار گستردهتر و متنوعتر شده است، اما مبنای هر حرکت مهم فرهنگی باید ریشه در فرهنگ قرآن و سنت نبوی داشته باشد که از بنیانهای اصیل آن، فهم روشهای فرهنگی امامان(ع) است. این نوشتار فعالیتهای فرهنگی امام هادی(ع) را تبیین و بررسی میکند.معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قمفصلنامه ره توشه2821-27971420210219دشمنشناسی و مقابله با حربههای دشمن25376966610.22081/rt.2021.69666FAناصررفیعی محمدیعضو هیئت علمی جامعةالمصطفی و مبلّغ نخبه دفتر تبلیغات اسلامیJournal Article20210316دشمنشناسی و شناخت شیوههای دشمنی، یکی دیگر از عوامل رشد و تعالی آدمی است چرا که دشمن، مانع جدی برای رشد آدمی است. شیطان، دشمن همیشگی آدمی است. قرآن از شیطان و پیروانش به عنوان «حزب شیطان» یاد کرده و فرموده است: «<strong>اِسْتَحْوَذَ عَلَیْهِمُ الشَّیْطانُ فَأَنْساهُمْ ذِکْرَ اللَّهِ ِأُولئِکَ حِزْبُ الشَّیْطانِ أَلا إِنَّ حِزْبَ الشَّیْطانِ هُمُ الْخاسِرُونَ</strong><strong>؛</strong><sup><strong><sup>[1]</sup></strong></sup> شیطان بر آنها چیره شده و خدا را از یادشان برده است. آنها حزب شیطاناند. آگاه باش که حزب شیطان، همان زیانکاراناند». دشمن میکوشد انسان را به رکود و سقوط بکشاند و مانع رشد او شود. امروزه نیز صاحبان قدرت در دنیا به اسم حقوق بشر، قتل و غارت میکنند و به اسم توسعه و پیشرفت، به ترویج فساد و فحشا کمک میکنند
[1]. مجادله: 19.معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قمفصلنامه ره توشه2821-27971420210219دستاوردهای اخلاقی و معنوی انقلاب اسلامی39516966710.22081/rt.2021.69667FAعلیرضاانصاریکارشناس علمی گروه تولید محتوای فرهنگی و تبلیغیJournal Article20210316انقلاب اسلامی ایران، تحولاتی ژرف و بنیادین در ساختار داخلی ایران و تحولاتی جهانی و نیز حکومتی الهی به ارمغان آورد. امروزه نهتنها اندیشمندان و نظریهسازان بیطرف غربی و شرقی، بلکه دشمنان نیز به عظمت و کارآمدی آن اعتراف دارند. بیتردید یکی از عوامل مهم معجزهآسای پیروزی انقلاب، معنویت بود؛ معنویتی که هم در پیروزی و هم در استمرار انقلاب نقشی بنیادی داشت؛ چنانکه امام خمینی(ره) فرمود: «ما میدانیم که این انقلاب بزرگ که دست جهانخواران و ستمگران را از ایران بزرگ کوتاه کرد، با تأییدات غیبی الهی پیروز گردید. اگر نبود دست توانای خداوند، امکان نداشت یک جمعیت ۳۶ میلیونی با آن تبلیغات ضداسلامی و ضدروحانی... (پیروز شود)».<sup><sup>[1]</sup></sup> اکنون پس از گذشت چهار دهه از عمر این شجره پرامید، نیکوست به بازخوانی برخی دستاوردهای آن پرداخته شود.
[1]. سید روحالله موسوی خمینی؛<em> صحیفه امام</em>؛ ج 21، ص 401.معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قمفصلنامه ره توشه2821-27971420210219رسالت والدین در کاهش آسیبهای فضای سایبری در فرزندان53647150910.22081/rt.2021.59928.1049FAسیده طاهرهموسویپژوهشگر رسانه و فضای سایبر؛ دانشجوی دکتری مدیریت رسانهJournal Article20210115رسالت والدین در کاهش آسیبهای فضای سایبری در فرزندان<br />اشاره<br />آخرین آمار وضعیت استفاده از ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات نشان میدهد که بیش از ۶۷ میلیون نفر در ایران از اینترنت استفاده میکنند. عدم کاربری مناسب و فقدان آموزشهای لازم توسط کاربران موجب شده است، به جای بهره از فرصتهای بی شمار و پیشرفت روزافزون، آسیبها و تهدیدهای فراوانی نصیب خانوادهها شود. از سویی به دلیل افزایش هر روزه نقش فضای سایبری در زندگی روزمره افراد، حذف آن غیرممکن است! بنابراین اندیشمندان یکی از راههای معقول جهت مقابله با تهدیدهای فضای سایبر را ارتباط مناسب اعضای خانواده با یکدیگر و آماده سازی مطلوب فرزندان، جهت بهره مندی صحیح از اینترنت میدانند که در این مقاله به طور اجمالی به آن پرداخته میشود:<br />حسن عالی, لیلی، آموزش سواد رسانه ای و مقابله با پدیده شکاف نسلی (با تاکید برشکاف دیجیتالی بین نسلها)، ص 3.<br />همان<br />نقش رسانههای جمعی در گسترش انحرافات اجتماعی زنان، موسی الرضاحیدری، مدرسه علمیه رضویه. موجود در:<br />http://www.mrazavieh.org/معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قمفصلنامه ره توشه2821-27971420210219آداب سفر65776966910.22081/rt.2021.69669FAعیسیعیسیزادهعضو هیأت علمی گروه تفسیر قرآن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامیJournal Article20210316انسانها از دوران گذشته برای برآوردن نیازهای مادی و معنوی خویش، مسافرت را یکی از برنامههای زندگیشان قرار میدادند. اسلام نیز به تأمین این نیاز اساسی انسان توجه ویژه نموده و برای انجام آن، آداب و احکامی خاص را توصیه کرده است. خداوند برای دست یافتن انسانها به خداشناسی، معادشناسی و عبرتآموزی، بارها آنها را به سیر و سفر همراه با تفکر و تدبّر در نشانههای خلقت و پیشینیان دعوت نموده است: «<strong>قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِکُمْ سُنَنٌ فَسیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُروا کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ الْمُکَذِّبین</strong>؛<sup><strong><sup>[1]</sup></strong></sup> بیگمان پیش از شما نیز سنتهایی بوده و سپری شده است؛ پس در زمین بگردید و بنگرید که فرجام کسانی که آیات خدا را دروغ شمردند، چگونه بوده است». خداوند از مؤمنان خواسته است تا عدهای از آنان برای کسب معارف دینی سفر کنند و پس از بازگشت، به هدایت قوم بپردازند: «پس چرا از هر طایفهای جمعی برای جنگ و گروهی نزد رسول برای آموختن علم دین مهیا نباشند تا قوم خود را چون به نزدشان بازگشتند، بیم رسانند؛ باشد که [از نافرمانی خدا] حذر کنند».<sup><strong><sup>[2]</sup></strong></sup> پیامبر اکرم(ص) درباره اهمیت سفر فرموده است: «اگر مردم از رحمت خدا به مسافر آگاهی پیدا میکردند، همگی بار سفر میبستند؛ همانا خداوند با مسافران بسی مهربان است».<sup><strong><sup>[3]</sup></strong></sup><br /><br /> [1]. آلعمران: ۱۳۷؛ نیز ر.ک: نمل: ۶۹؛ غافر: ۲۱ و ۸۲؛ عنکبوت: ۲۰.<br />[2]. توبه: 122.<br />[3]. مسعود بن عیسی ابن ابیفراس؛ <em>مجموعه ورام</em>؛ ج ۱، ص ۳۳.