per
معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
فصلنامه ره توشه
2821-2797
2015-04-21
1437
شماره 136 محرم ویژهنامه خانواده
15
34
10.22081/rt.2015.68154
68154
Original Article
ازدواج و تشکیل خانواده از نگاه قرآن
آیت الله محمدمهدی آصفی
1
از نخبگان حوزه
دیدگاه اسلام درباره ازدواج، برآمده از یک قانون تکوینى و کلى است؛ چنانکه قرآن کریم قانون زوجیت را بهعنوان مسئلهاى فراگیر در تمام هستى و مشتمل بر همه مخلوقات معرفی مىکند: «وَ مِنْ کُلِّ شَیءٍ خَلَقْنا زَوْجَیْن؛[1] و از هر چیزى، دو گونه ـ که یکى جفت دیگرى است ـ آفریدیم.»
زوجیتى که قرآن مطرح مىکند، دایرهاى بسیار گستردهتر از ازدواج و زناشویى دارد و تمام آثار متقابل میان موجودات را شامل مىشود و در چارچوب قوانین عام و فراگیر طبیعت صورت مىگیرد.
این قانون عالمگیر، از سه جهت قابل بررسى است که در این نوشتار به آن میپردازیم:
1. تکوین؛
2. وظیفه؛
3. ارزش.
[1]. ذاریات: آیه 49.
https://rahtoosheh.dte.ir/article_68154_062e7defbad07de6eda7449e641d5b89.pdf
per
معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
فصلنامه ره توشه
2821-2797
2015-04-21
1437
شماره 136 محرم ویژهنامه خانواده
35
51
10.22081/rt.2015.68155
68155
Original Article
نقش تجملات در کاهش ازدواج جوانان
سیده مریم طباطبایی ندوشن
1
پژوهشگر و کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی.
در سالهای اخیر، آنچه نگرانیها را دربارۀ «ازدواج» برانگخته است، درآمیختگی آن با «تجملگرایی» است؛ طوری که قبل از ازدواج، در تعیین معیارها و ملاکها و بعد از ازدواج، در برگزاری رسوم و مراسمها، تجملگرایی آشکار است.
تجملطلبی در دیدگاه بسیاری از جوانان و خانوادهها، در کنار سایر موانع ازدواج، متغیرهای ازدواج را دستخوش تغییراتی شگرف کرده است. آماری که تاکنون، حکایت از بالا رفتن سن ازدواج داشتند، این روزها هشدار دیگری میدهند و آن، کاهش بیسابقۀ آمار ازدواج است. این هشدار، فعالیت مسئولان و فعالان فرهنگی، از جمله مبلغان دینی را در مبارزه با موانع ازدواج میطلبد تا از تبدیل آن به یک مسئلۀ غیرقابل حل جلوگیری شود؛ لذا بحث دربارۀ «تجملگرایی» یکی از بایستههای امروز است و در این نوشتار بررسی میشود.
https://rahtoosheh.dte.ir/article_68155_11fe345142d572a22d1f8757f2fa69b6.pdf
per
معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
فصلنامه ره توشه
2821-2797
2015-04-21
1437
شماره 136 محرم ویژهنامه خانواده
51
66
10.22081/rt.2015.68156
68156
Original Article
نقش زن در موفقیت شوهر
سیده طاهره موسوی
1
پژوهشگر
چنانچه نقشآفرینی زن در عرصههای مختلف زندگی همسر، سالم، سازنده، اصولی و منطبق با فرهنگ و مذهب ایرانی ـ اسلامی باشد، زمینههای حمایتی برای موفقیت و پیشرفت مرد فراهم خواهد شد؛ اما اگر زنان با الگوبرداریهای نادرست، ناسازگاری، بیمحبتی، مصرفگرایی و... را در پیش گیرند، عاملی برای شکست مرد در زندگی خواهند شد. در واقع موفقیت یا شکست مرد، در گرو رفتار همسر اوست؛ بنابراین زنان که پشتیبانی محکم برای شوهران خویش هستند، باید نقشی مثبت و سازنده در پیشبرد اهداف خانواده داشته باشند.
حضرت علی ع ، چه دلنشین فرمود:
«جِهَادُ الْمَرْأَةِ حُسْنُ التَّبَعُّل؛[1] جهاد زن، شوهرداری خوب است.»
زیرا زن، این همراه همیشگی مرد، با همسرداریِ نیکو و نمونهاش، موجب موفقیت خود و همسرش خواهد شد.
این مقاله، ضمن بررسی نقش زن در موفقیت همسر چند عامل اثرگذار را در حمایت از مرد، برای وصول به موفقیت بیان میکند:
[1] . کلینی، اصول کافی، ج 5، ص 507.
https://rahtoosheh.dte.ir/article_68156_5c6d6010817f248999b9a521c6f338d5.pdf
per
معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
فصلنامه ره توشه
2821-2797
2015-04-21
1437
شماره 136 محرم ویژهنامه خانواده
67
83
10.22081/rt.2015.68157
68157
Original Article
زن و حفظ اسرار خانواده
عبدالکریم پاک نیا
paknia86@yahoo.com
1
پژوهشگر و استاد سطح عالی حوزه علمیه.
از صفات زیبای خداوند متعال، آشکار کردن زیباییها و پوشاندن صفات زشت است؛ چنانکه در «حدیث کنزالعرش» میخوانیم:
«یَا مَنْ أَظْهَرَ الْجَمیلَ وَ سَتَرَ الْقَبیحَ یَا مَنْ لَمْ یُؤَاخِذْ بِالْجَرِیرَةِ وَ لَمْ یَهْتِکِ السِّتْر؛[1] اى خداوندى که خوبى را ظاهر مىکنى، بدى را مىپوشانى، بر خطاها سرزنش نمیکنی و پردهها را نمیدری!»
پروردگار مهربان بسیارى از زشتیهای رفتار ما را آشکار نمىسازد؛ بلکه نیکىها و زیبایىها را نمایان مىکند که بندهاش را در نظر دیگران خوشسیرت نشان دهد. اگر چشمپوشى خداوند نبود، انسان خود را رسوا مىساخت و انگشتنماى عام و خاص مىشد. بنابراین، خدا رازدار است و رازداران را دوست میدارد.
[1]. شیخ صدوق، التوحید، ص 221.
https://rahtoosheh.dte.ir/article_68157_feaefef051a81ba23743fa3a38779d0f.pdf
per
معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
فصلنامه ره توشه
2821-2797
2015-04-21
1437
شماره 136 محرم ویژهنامه خانواده
83
100
10.22081/rt.2015.68158
68158
Original Article
عوامل و قلمرو دخالت والدین در زندگی عروس و داماد
مرضیه محمدخانی
1
پژوهشگر
«خانواده»، رکن اساسی در هر جامعهای است و سلامت و رشد این بنیان، در گرو توجه به اموری است که در عمل، به شکوفایی آن بینجامد. بدیهی است که باید جایگاه هر یک از اعضای خانواده به نیکویی شناخته و پاس داشته شود تا نتایجی مطلوب از تشکیل این نظام مقدس به دست آید.
یکی از عرصههای شایان توجه در این حوزه، بحث قلمرو دخالت والدین در زندگانی عروس و داماد است. در این نوشتار، میکوشیم به بررسی عوامل و قلمرو این موضوع بپردازیم و بایدها و نبایدهای آن را ترسیم نماییم.
https://rahtoosheh.dte.ir/article_68158_3e8aa20735fa3b59bc2271a478652f76.pdf
per
معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
فصلنامه ره توشه
2821-2797
2015-04-21
1437
شماره 136 محرم ویژهنامه خانواده
101
120
10.22081/rt.2015.68159
68159
Original Article
عوامل ناسازگاری دختران با والدین
محمد سبحانی نیا
1
استادیار دانشگاه کاشان.
اختلافنظر در خانواده، میان والدین و دختران و ناسازگاری بین آنها، پدیدهای است که اکنون بیش از پیش، در خانوادههای ایرانی شایع شده و شکایت دختران از والدین و گلهمندی والدین از دختران زیاد شده است. بیشتر والدین، از اینکه فرزندانشان به حرفهای آنها گوش نمیدهند، شکایت دارند. در مقابل، بسیاری از فرزندان، بهویژه دختران نیز، گلهمندند که چرا والدین، آنها را درک نمیکنند و بیشتر دستور میدهند و نصیحت میکنند؟ همه میپرسند: «چرا دختران مانند گذشته حرف شنوی ندارند؟» «آخرین بررسیهای انجامشده توسط ادارۀ سلامت نوجوانان و جوانان وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، نشان میدهد که 59درصد دخترها و 40 درصد پسرها، با خانواده احساس راحتی نمیکنند.»[1]
[1]. سلامت نیوز: ۱۳۹۲/۱۰/۲۶، کد خبر: 103886.
https://rahtoosheh.dte.ir/article_68159_d50b6bb4313ac2e9f5b9acbdc93ffd30.pdf
per
معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
فصلنامه ره توشه
2821-2797
2015-04-21
1437
شماره 136 محرم ویژهنامه خانواده
121
136
10.22081/rt.2015.68160
68160
Original Article
پاداش تحمّل و مدارا
مهدی ناجی عظیمی
1
کارشناس ارشد مشاوره خانواده.
یکی از موضوعاتی که در طول تاریخ برای اندیشمندان از اهمیّت برجستهای برخوردار بوده، چگونگی تعامل، تفاهم و همزیستی مسالمتآمیز انسانها با یکدیگر است. انسانهای سالم همیشه به دنبال فاکتورهای بهبود روابط اجتماعی و تعاملات سازنده بوده و از نزاع و درگیری و قطع روابط با یکدیگر برحذر بودهاند.
«تحمّل و مدارا» نیز که یکی از همین فاکتورهای تعامل سازنده است که عامل اثربخش در بهبود روابط اجتماعی و ایجاد آرامش روانی در جامعه است و از گسترش دشمنیها و تخریب روابط انسانی جلوگیری میکند.
شناخت مفهومی واژۀ «تحمّل»، میتواند به ما در رسیدن به اهداف کاربردی «تحمّل و مدارا» کمک کند:
https://rahtoosheh.dte.ir/article_68160_1d55cda0e1b78941b7e1aca13e80823b.pdf
per
معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
فصلنامه ره توشه
2821-2797
2015-04-21
1437
شماره 136 محرم ویژهنامه خانواده
137
151
10.22081/rt.2015.68161
68161
Original Article
آسیبشناسی آرایشهای زنان
معصومه محمدی سیف
1
کارشناس ارشد جامعهشناسی.
آرایش، امری فطری و طبیعی است. گرایش فطری زن به آرایش، آثار روانی بسیار مثبتی برای وی دارد. از طرفی، بیمیلی به آراستگی و آرایش نیز، نشانۀ اختلال شخصیتی در فرد بوده و افراط در آن نیز مشکلات فراوانی برای فرد و جامعه فراهم میکند. دربارۀ آرایش زنان، باید دو مطلب از هم تفکیک شود: اول آرایش زن در محیط خانه و برای همسر، دیگری آرایش برای نشاندادن خود به دیگران و حضور در عرصۀ عمومی. دربارۀ مطلب نخست، اسلام با خودآرایی و زینت زنان مخالفتی ندارد و در مواردی، آنان را به این مسئله سفارش کرده است؛ اما دربارۀ مطلب دوم، اسلام با خودآرایی و جلوهگری در مکانهای عمومی کاملأ مخالف بوده و با آیات و روایات ارزشمندی، زنان را به این امر مهم متوجه میسازد. بر این اساس، پوشیدن جامۀ زیبا، بهرهگیری از مسواک و شانهزدن مو، خوشبو بودن، استفاده از انگشتر و آراستن خویش در محیط خانه و هنگام عبادت، جزء مستحبات مؤکد است. درواقع اصل آرایش و آراستگی در اسلام، مسئلهای پسندیده و نیکوست و در آن تفاوتی میان زن و مرد نیست. اما پرسش این است که آیا زن به حضور در عرصۀ عمومی و محل رفت و آمد محرم و نامحرم مجاز است که آرایش خود را در معرض دید همگان قرار دهد؟
https://rahtoosheh.dte.ir/article_68161_ccfbd3e12a5230e08bb6ec12cef35c52.pdf
per
معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
فصلنامه ره توشه
2821-2797
2015-04-21
1437
شماره 136 محرم ویژهنامه خانواده
151
171
10.22081/rt.2015.68162
68162
Original Article
زینب س ، پیامآور عاشورا
علیرضا انصاری
1
حسن عاشوری لنگرودی
2
پژوهشگر
عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی و پژوهشگر حوزه علمیه قم.
حضرت زینب س در سال 60 هجری به همراه برادرش امام حسین ع قدم در سفر کربلا میگذارد و در فاجعه غمبار آن، به خون غلتیدن دهها تن از بهترین عزیزان خود را به نظاره مینشیند و بعد از حادثه عاشورا گرفتار اسارت دشمن میشود و با صبر و استقامتی بینظیر، پیام جاودانه حضرت اباعبدالله الحسین ع را به جهانیان میرساند؛ تا جایی که به آن حضرت پیامآور عاشورا لقب دادهاند. در این گفتار، به صورت اختصار، در مورد پیامرسانی حضرت زینب3 در نهضت عاشورا مباحثی را بیان میداریم.
https://rahtoosheh.dte.ir/article_68162_7b443c93d65b9f7cd9653bd2ae7e9654.pdf
per
معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
فصلنامه ره توشه
2821-2797
2015-04-21
1437
شماره 136 محرم ویژهنامه خانواده
172
192
10.22081/rt.2015.68163
68163
Original Article
آسیبشناسی مجالس عزاداری بانوان
علیرضا انصاری
1
پژوهشگر
سوگوارى بر امام حسین ع و یاران باوفایش، همواره مورد تأکید اولیاى دین بوده است. شیعیان و علاقهمندان به سرور آزادگان نیز در طول تاریخ، از عزادارى براى حضرت غافل نبودهاند. امروز نیز در هر نقطهاى از جهان، عزاداران حسینى برگزار میشود؛ هرچند عزاداری امام به حسب شرایط و قالبها متفات است، اما در اصل عزاداری مشترکاند. یکی از این قالبها، روضه خانگی است. برگزاری مجالس روضهخوانی در منازل، افزون بر بعضی آثار، مانند: انتقال فرهنگ عاشورا، تحول فردی و اجتماعی، ترویج مکتب عزتمندی، پاسداری از دین و نیز حفظ و یاد خاطره شهیدان، کارکردهای دیگر نیز دارد؛ از جمله: در خانهای که روضه خوانده میشود و از بهترین انسانها یاد میشود، به دست فرشتگان بیمه میگردد و شمیم خوش معنویت سراسر آن را فرا میگیرد و اهل آن خانه در سایه محبت به اهل بیت: به یکدیگر مِهرورزی بیشتری خواهند کرد
https://rahtoosheh.dte.ir/article_68163_0e002a3c46179bb6b8881fbb3705fada.pdf